Met een onduidelijk gevoel gingen we vandaag met de bus naar de favela Complexo do Alemao waar het project Meninas Maes zich bevond, het tienermoeder project. Onduidelijk omdat de voor gaande aan ons verteld werd dat het in deze favela erg onrustig was en wij daarom de projecten in deze niet konden bezoeken en ons steentje niet konden bijdragen. Ook onduidelijk omdat we totaal nog niet wisten wat het programma voor vandaag zou zijn. Els en Judith wisten dit ook nog niet en lieten het programma afhangen van Nanko op het moment dat wij in de favela zouden arriveren. Toch - ondanks dat het de laatste dagen onrustig was in de favela - gingen we vandaag naar Meninas Maes. Omdat het volgens Nanko nu wel veilig genoeg was in Complexo do Alemao.
Aangekomen op de bestemming werden we vriendelijk begroet door twee sociale medewerkers van het project Meninas Meas en Nanko. Deze vertelde ons dat wij een rondleiding door het vel roze geschilderde huis van MM (afgekort Meninas Meas) zouden krijgen en hierna zouden lunchen in een restaurantje niet ver van het gebouw vandaan.
Tijdens de rondleiding werd er bij elke kamer verteld wat er gedaan wordt om de tienermoeders op hun eigen benen te leren staan. Zo kwamen we bijvoorbeeld langs een keuken waar de meisjes dingen leren koken en bakken (cakes, taarten, cupcakes etc.) om hun creaties vervolgens te verkopen. Een knutselkamer waar de meisjes doosjes versieren om deze wanneer deze af zijn ook te verkopen. Een vrij alternatieve kap en nagelsalon waar de meisjes cursussen krijgen om deze later toe te kunnen passen in de praktijk (wanneer zij bijvoorbeeld naar een baan zoeken). Een computer lokaal waar zij de beginselen van de computer leren, naaimachines om te leren naaien en een muzieklokaal waar de meisjes leren gitaar, keyboard en drums te spelen om even de zorgen van alle dag te vergeten. Ook zijn er drie 'vergaderkamertjes'. Hier praten de meisjes over wat hen overkomen is, hoe zij later goed voor hun kind kunnen zorgen en hoe zij een volgende zwangerschap kunnen voorkomen. Dit doen zij met elkaar, doktoren en sociale medewerkers.
Tussen de kamers door werden een aantal dingen verteld:
- Ongeveer 70% van de meisjes wordt 'vrijwilliger' zwanger, maar toch onder een bepaalde druk. Vrouwen moeten hier namelijk naar de man luisteren, dus als hij zegt geen condoom, is het geen condoom.
- De overige 30% wordt zwanger onder druk of ze zijn verkracht (dit kan door een vreemde zijn maar er zijn ook gevallen waarin de vader of neef van het meisje hen verkracht heeft).
- Omdat er weinig condooms gebruikt worden (omdat de mannen dit niet willen) heersen er veel soa's. Om dit percentage te laten dalen deelt MM gratis condooms uit bij de post. Iedereen is welkom. Dit doet MM ook om volgende zwangerschappen bij meisjes te voorkomen (ook dit percentage moet namelijk omlaag).
- In de ergste gevallen kunnen de meisjes overnachten in het gebouw (door bijvoorbeeld een overheersende man of wanneer zij willen scheiden. Scheiden is een taboe in Brazilië).
- Om de meisjes onafhankelijk van hun man te maken betaald MM tot hun achttiende jaar het busticket om de zo meisjes te stimuleren om naar de trainingen in het gebouw te komen. Velen hebben ook geen geld of durven geen geld aan hun man te vragen voor het busticket om naar de trainingen te gaan. Zo voorkomt MM onnodige spanning en onrust in de gezinnen.
De rondleiding was erg interessant en ingrijpend. Na de rondleiding komen we nog net twee zwangere meisjes tegen die zich bij het project wilden inschrijven. De een zeventien, de ander tweeëntwintig, allebei hoogzwanger. MM is alleen voor tienermoeders dus tot en met achttien jaar, de een mocht zich daarom ook niet bij het project aansluiten.
Na de rondleiding had ik verwacht dat we iets voor MM konden opknappen in het huis, maar toen ik dit aan Nanko vroeg zei hij dat ze zo weer moesten sluiten en dat we daarom eerste gingen lunchen in een restaurantje ongeveer vijf minuten verderop. Dus lopen we achter Nanko aan richting het restaurantje. Er hangt een gespannen sfeer in de favela, er is bijna geen mens op straat te zien, raar.
Aan gekomen bij het restaurantje legt Nanko ons uit waarom we niet terug kunnen naar het project. Hij vertelt dat het onrustig is in de wijk omdat er een man is vermoord die hoorde bij een drugsbende en die heel geliefd was. Er is tijdens onze maaltijd een defilé gaande. Na de maaltijd kunnen we niet terug naar het project want dan vindt de begrafenis plaats. Uit respect voor de overleden man moet dan van de drugsbende alles in de wijk dicht zijn, alle winkels, restaurantjes etc. De scholen zijn de hele dag al gesloten. Ga je als winkel wel open? Dan wordt deze verwoest, want je toont geen respect. Maar hoe kom je anders aan je inkomen?
En met klapper op de vuurpijl hoorden we achteraf van onze begeleiders dat de groep in de gaten werden gehouden door de drugsbende met verrekijkers en zagen we op de weg terug naar huis in de bus het leger op een voetbalveldje klaar staan om de favela in te vallen, wanneer nodig.
We besluiten de zonsondergang te bekijken bij het strand (Ipanema beach) na deze heftige dag. We worden afgezet door de bus en hebben prachtig uitzicht op Corcovado, de zee met haar surfers, het strand en tientallen vogels in de lucht. Al kan ik hier niet echt helemaal van genieten na de verhalen van vanmiddag. Langzaam zakt de zon achter de bergen en kleurt de omgeving oranje. We lopen de zeven km terug naar de pousada, waar we lekker eten krijgen en uitgebreid stil staan bij alle ervaringen van vandaag.
Liefs, Fleur
Aangekomen op de bestemming werden we vriendelijk begroet door twee sociale medewerkers van het project Meninas Meas en Nanko. Deze vertelde ons dat wij een rondleiding door het vel roze geschilderde huis van MM (afgekort Meninas Meas) zouden krijgen en hierna zouden lunchen in een restaurantje niet ver van het gebouw vandaan.
Tijdens de rondleiding werd er bij elke kamer verteld wat er gedaan wordt om de tienermoeders op hun eigen benen te leren staan. Zo kwamen we bijvoorbeeld langs een keuken waar de meisjes dingen leren koken en bakken (cakes, taarten, cupcakes etc.) om hun creaties vervolgens te verkopen. Een knutselkamer waar de meisjes doosjes versieren om deze wanneer deze af zijn ook te verkopen. Een vrij alternatieve kap en nagelsalon waar de meisjes cursussen krijgen om deze later toe te kunnen passen in de praktijk (wanneer zij bijvoorbeeld naar een baan zoeken). Een computer lokaal waar zij de beginselen van de computer leren, naaimachines om te leren naaien en een muzieklokaal waar de meisjes leren gitaar, keyboard en drums te spelen om even de zorgen van alle dag te vergeten. Ook zijn er drie 'vergaderkamertjes'. Hier praten de meisjes over wat hen overkomen is, hoe zij later goed voor hun kind kunnen zorgen en hoe zij een volgende zwangerschap kunnen voorkomen. Dit doen zij met elkaar, doktoren en sociale medewerkers.
Tussen de kamers door werden een aantal dingen verteld:
- Ongeveer 70% van de meisjes wordt 'vrijwilliger' zwanger, maar toch onder een bepaalde druk. Vrouwen moeten hier namelijk naar de man luisteren, dus als hij zegt geen condoom, is het geen condoom.
- De overige 30% wordt zwanger onder druk of ze zijn verkracht (dit kan door een vreemde zijn maar er zijn ook gevallen waarin de vader of neef van het meisje hen verkracht heeft).
- Omdat er weinig condooms gebruikt worden (omdat de mannen dit niet willen) heersen er veel soa's. Om dit percentage te laten dalen deelt MM gratis condooms uit bij de post. Iedereen is welkom. Dit doet MM ook om volgende zwangerschappen bij meisjes te voorkomen (ook dit percentage moet namelijk omlaag).
- In de ergste gevallen kunnen de meisjes overnachten in het gebouw (door bijvoorbeeld een overheersende man of wanneer zij willen scheiden. Scheiden is een taboe in Brazilië).
- Om de meisjes onafhankelijk van hun man te maken betaald MM tot hun achttiende jaar het busticket om de zo meisjes te stimuleren om naar de trainingen in het gebouw te komen. Velen hebben ook geen geld of durven geen geld aan hun man te vragen voor het busticket om naar de trainingen te gaan. Zo voorkomt MM onnodige spanning en onrust in de gezinnen.
De rondleiding was erg interessant en ingrijpend. Na de rondleiding komen we nog net twee zwangere meisjes tegen die zich bij het project wilden inschrijven. De een zeventien, de ander tweeëntwintig, allebei hoogzwanger. MM is alleen voor tienermoeders dus tot en met achttien jaar, de een mocht zich daarom ook niet bij het project aansluiten.
Na de rondleiding had ik verwacht dat we iets voor MM konden opknappen in het huis, maar toen ik dit aan Nanko vroeg zei hij dat ze zo weer moesten sluiten en dat we daarom eerste gingen lunchen in een restaurantje ongeveer vijf minuten verderop. Dus lopen we achter Nanko aan richting het restaurantje. Er hangt een gespannen sfeer in de favela, er is bijna geen mens op straat te zien, raar.
Aan gekomen bij het restaurantje legt Nanko ons uit waarom we niet terug kunnen naar het project. Hij vertelt dat het onrustig is in de wijk omdat er een man is vermoord die hoorde bij een drugsbende en die heel geliefd was. Er is tijdens onze maaltijd een defilé gaande. Na de maaltijd kunnen we niet terug naar het project want dan vindt de begrafenis plaats. Uit respect voor de overleden man moet dan van de drugsbende alles in de wijk dicht zijn, alle winkels, restaurantjes etc. De scholen zijn de hele dag al gesloten. Ga je als winkel wel open? Dan wordt deze verwoest, want je toont geen respect. Maar hoe kom je anders aan je inkomen?
En met klapper op de vuurpijl hoorden we achteraf van onze begeleiders dat de groep in de gaten werden gehouden door de drugsbende met verrekijkers en zagen we op de weg terug naar huis in de bus het leger op een voetbalveldje klaar staan om de favela in te vallen, wanneer nodig.
We besluiten de zonsondergang te bekijken bij het strand (Ipanema beach) na deze heftige dag. We worden afgezet door de bus en hebben prachtig uitzicht op Corcovado, de zee met haar surfers, het strand en tientallen vogels in de lucht. Al kan ik hier niet echt helemaal van genieten na de verhalen van vanmiddag. Langzaam zakt de zon achter de bergen en kleurt de omgeving oranje. We lopen de zeven km terug naar de pousada, waar we lekker eten krijgen en uitgebreid stil staan bij alle ervaringen van vandaag.
Liefs, Fleur